40 [#5/2023]. Ostatnie GP Kanady Alaina Prosta (1993)

    Kiedy patrzy się w tabelę zwycięzców GP Kanady na przełomie lat, bez zaskoczenia ujrzymy tam same wielkie nazwiska. Wielokrotnie pojawia się w tabeli Michael Schumacher czy Lewis Hamilton, nie brakuje innych wielkich kierowców czy czempionów królowej motorsportu. Dla Polaków to tor, który upamiętnia jedyny triumf Roberta Kubicy z 2008 roku. Moją uwagę przykuło nazwisko Alaina Prosta, który tylko raz zdobył pierwsze miejsce w Montrealu i to zarazem w swoim ostatnim (czwartym) mistrzowskim sezonie. Cóż się wtedy wydarzyło?

    Spójrzmy na poprzednie występy Francuza na torze, który podczas debiutu Prosta na kanadyjskiej ziemi (1980) nazywał się Circuit Ile Notre-Dame. Ciekawostką jest fakt, że w tamtym sezonie Alain Prost ścigał się m.in. z Gillesem Villeneuvem, po którego śmierci wspomniany tor będzie nosił imię jeszcze za kariery Francuza.

    W 1980 Alain reprezentował barwy McLarena (jeszcze na silniku V8 Forda). Startując z 12. miejsca, Prost przejechał 41 okrążeń, by odpaść przez awarię zawieszenia i rozwalony bolid. Następne trzy sezony Francuz jeździł dla Renault (turbodoładowane V6). Nieźle wypadał w kwalifikacjach (kolejno czwarte, trzecie, drugie pole startowe), ale z tych trzech zawodów ukończył tylko ten w 1983 na 5. miejscu. Przeprowadzka z powrotem do McLarena (złoty okres brytyjskiej stajni; jednostki TAG Porsche, potem Hondy) na sezony 1984-1989 pomogła zdobyć podium w Kanadzie aż cztery razy (kolejno dwa trzecie i dwa drugie miejsca). W 1989, podczas swojego dziewiątego występu na montrealskim torze, Alain Prost zdobył swoje pierwsze pole position na tej nitce. Pech dopadł jednak francuskiego mistrza - padło przednie zawieszenie.

    Prost następne dwa lata spędził w Ferrari. Całkiem niezłe kwalifikacje (trzecie i czwarte pole) skończyły się wynikami do zapomnienia. W 1990 Prost z trzeciego pola startowego po pierwszym kółku spadł na szóste miejsce; ostatecznie Alain przekroczył metę jako piąty: 2,5 s za partnerem z zespołu i prawie 16 s za pierwszym Senną. Rok później Francuz musiał poddać wyścig z uwagi na niewydolność skrzyni biegów. Potem miał miejsce rok przerwy Prosta od wyścigów grand prix F1.

    Trzykrotny wtedy mistrz świata wrócił, ale do stajni Williams. Zespół zaproponował na tenże sezon bolid FW15C. Mistrzowskie auto FW14B (którego projektantem był m.in. obecny szef techniczny Red Bulla Adrian Newey) i czempionat Nigela Mansella z Williamsem można było odłożyć na półki ze statuetkami - należało rozpocząć nową kampanię. Według Marka Hughesa i Giorgio Pioli nowy samochód zespołu został najbardziej zaawansowanym bolidem w historii F1 pod względem elektronicznych dodatków. Tymi akcesoriami były m.in.:

- tryb aktywnej jazdy (rozwinięto filozofię aktywnego zawieszenia poprzedniego modelu willamsa FW14B np. wokół oprogramowania Paddy'ego Lowe'a; elektroniczne sterowanie cyfrowe plus specjalne zawory Moog polepszyły reakcje zawieszenia - to wszystko pozwoliło na zbudowanie agresywnego dyfuzora i przedniego skrzydła; 

-  wspomaganie kierownicy;

- elektroniczne wspomaganie hamowania (używano specjalnych łopatek za kierownicą do zmiany przełożenia na tryb automatyczny lub manualny);

- przycisk obniżający tył bolidu i blokujący dyfuzor, który pozwalał na zmniejszenie oporu na prostych odcinkach toru;

- ABS (wprowadzony zaraz po GP Kanady);

- kontrola trakcji;

    Do tego dzieła, stworzonego przez Adriana Neweya oraz Patricka Heada, dodano silnik Renault RS5 V10. Francuska jednostka (jak wszystkie wtedy 3,5 - litrowa) zwiększyła moc o 30 KM w porównaniu z silnikiem z poprzedniego roku poprzez zmianę korbowodów i komór. Miała ona też mniejszą wagę czy mniejsze zapotrzebowanie na paliwo niż silnik Ferrari z dwunastoma cylindrami.

   Z takim narzędziem i bezprecedensowym talentem "Profesora" Prosta po prostu trzeba było wygrywać. Do GP Kanady 1993, czyli przez sześć rund Alain wygrał 3 wyścigi (Afryka Południowa, San Marino, Hiszpania), a podczas GP Europy na nitce w Donington stał na najniższym stopniu podium. 

    Kwalifikacje zdominowali kierowcy Franka Williamsa. Prost górował nad Damonem Hillem o 0,5 s. Zawodnicy Benettona, w tym trzeci Michael Schumacher i Ricardo Patrese mieli kolejno aż 1,8 i 2 sekundy straty do lidera. Następne pola startowe zajęli kierowcy Ferrari, nawet znany teraz w dziennikarskim światku F1 Martin Brundle stanął przed Ayrtonem Senną, który jeszcze reprezentował McLarena. Statystyki mówią, że wygrana Prosta w kwalifikacjach była jego 27. pole position w karierze. Równocześnie Renault jako dostawca silnika zdobyło 80. pierwsze pole startowe.

Fot. 1. Alain Prost wyprzedza Damona Hilla; GP Kanady 1993

źródło: https://www.f1-grandprix.com/?p=2595; http://f1-grandprix.com/photos/prost-hill_93.jpg; copyright by: Glenn Manishin (1993) - F1A&G;

    Prost przez pierwsze pięć kółek stracił prowadzenie na rzecz kolegi z zespołu, ale potem odzyskał je i utrzymał aż do końca wyścigu. Znakomity start zaliczył Senna, który z ósmego pola po pierwszym okrążeniu zameldował się na 4. pozycji. Potem jechał na trzecim i drugim miejscu za Francuzem, by po przejechaniu 62 okrążeń odpaść z zawodów z powodu awarii alternatora. Schumacher, który źle rozpoczął wyścig na torze Villeneuve'a, wskoczył wtedy za Prosta i zanotował drugie miejsce. Podium uzupełnił Damon Hill. Obaj kierowcy, którzy przyjechali na metę za Alainem byli jedynymi niezdublowanymi kierowcami. Sami mieli do Francuza kolejno prawie 15 i 53 sekundy straty. Zwycięstwo Prosta było jego 48. triumfem w królowej motorsportu i 65. wygraną dla stajni Williams. Prost zaliczyłby Wielkiego Szlema, gdyby nie stracił prowadzenia na rzecz Damona Hilla na początku rozgrywki i gdyby jego najszybsze okrążenie nie było słabsze o 0,113 s od Michaela Schumachera, który był szybszy w tym aspekcie o 0,27 km/h.

    Dzięki wygranej w Kanadzie Alain Prost zyskał pierwsze miejsce w klasyfikacji generalnej. Pomógł mu w tym nie tylko pech Brazylijczyka z McLarena, ale też doświadczenie, spokój i świetny wóz. Kolejne wygrane (we Francji, w Wielkiej Brytanii oraz na Hockenheimringu), czyli łącznie 7 zwycięstwa na 16 rund, trzecia lokata w Belgii oraz trzy drugie miejsca w ostatnich wyścigach sezonu pozwoliły Prostowi zdobyć czwarte mistrzostwo świata i w piękny sposób zakończyć karierę w F1. Z dużym zapasem punktów ograł drugiego w klasyfikacji Sennę i z przewagą nad zespołowym kolegą przyczynił się do kolejnego czempionatu Williamsa w "konstruktorce".

-------------

korzystałam:

-zakładki na :

    www.formula1.com;

    www.statsf1.com;

    pl.wikipedia.org;

    en.wikipedia.org;

-https://pl.motorsport.com/f1/news/adrian-newey-i-red-bull-racing-osiagneli-porozumienie/10463630/;

-https://www.formula1.com/en/latest/article.tech-tuesday-wizardry-behind-williams-fw15c.6IzOXYuuPYOWyaaGGS4AgS.html;